Nếu là một người quan tâm đến Phật Giáo, hẳn bạn đã từng nghe qua về xá lợi Phật cũng như những điển tích về hạt xá lợi. Cùng BachkhoaWiki tìm hiểu thêm về nguồn gốc cũng như lợi ích của xá lợi trong nội dung sau nhé.
Xá lợi hay xá lị là một phần quan trọng trong tín ngưỡng Phật giáo. Cùng tìm hiểu về xá lợi dưới góc nhìn tâm linh và khoa học dưới đây.
Hạt xá lợi, còn được gọi là Sarira trong tiếng Phạn, là những hạt tròn có kích thước nhỏ, giống như các hạt ngọc trai hay pha lê. Chúng được hình thành sau khi thi thể của các vị cao tăng Phật giáo được hỏa táng và viên tịch.
Xá lợi được coi là thân cốt hoặc linh cốt trong tiếng Hán, với ý nghĩa là xương nơi thân. Ngoài ra, chúng có nhiều màu sắc khác nhau như vàng, bạc, hồng, xanh, và có những viên còn lấp lánh như đá hoa cương.
Thời gian gần đây khoa học đã bắt đầu tìm kiếm giải thích cho hiện tượng Xá Lợi được nhắc đến trong lịch sử Phật giáo. Tuy nhiên, nhiều khó khăn và thử thách đã xuất hiện trong quá trình này.
Một số chuyên gia khoa học cho rằng Xá Lợi là sỏi đã biến thành hạt sau khi hoả thiêu. Tuy nhiên, ý kiến này đã bị bác bỏ vì ít người có Xá Lợi sau khi hoả thiêu. Hơn nữa, các vị cao tăng thường sở hữu Xá Lợi và có sức khỏe tốt, và không có dị vật cứng trong cơ thể của họ.
Một số ý kiến khác giải thích rằng Xá Lợi hình thành do việc ăn chay lâu dài. Tuy nhiên, nhiều trường hợp đã chứng minh rằng việc ăn chay không phải là yếu tố quyết định cho sự hình thành của Xá Lợi.
Ví dụ, có nhiều người ăn chay trong suốt cuộc đời mà sau khi thiêu hoá không có hạt này, và ở Tây Tạng, ngay cả những tăng nhân ăn thịt cũng có Xá Lợi trong tro cốt của họ nhiều hơn so với những tăng nhân chỉ ăn chay.
Theo Tiến sĩ Max Planck, cha đẻ của lý thuyết lượng tử: “Vật chất chỉ đơn giản là nguồn năng lượng đang chuyển động chậm hoặc là kết tinh lại. Khi đó cơ thể con người cũng sẽ là nguồn năng lượng.”
Với cách hiểu này, các vị cao tăng đã đồng hóa với đặc tính của vũ trụ và nguồn năng lượng đó kết tinh trong cơ thể của người tu tập. Điều này khiến cho tế bào của cơ thể thay đổi và biến thành vật chất có năng lượng cao hơn, được gọi là những hạt Xá Lợi.
Có thể bạn sẽ bắt gặp một số cụm từ như xá lợi tử, tháp xá lợi… vậy chúng có nghĩa là gì? Cùng tìm hiểu ngay nhé.
Xá lợi tử là thuật ngữ trong đạo Phật, có nghĩa là “hạt xá lợi được hình thành sau khi thi thể của người chết được hỏa táng”. Trong tiếng Pali – một trong những ngôn ngữ Phật giáo cổ – thuật ngữ này được gọi là “Sarira”.
Tháp xá lợi là một công trình kiến trúc chứa đựng những hạt xá lợi của các vị cao tăng đạo Phật. Các tháp xá lợi thường có kiến trúc độc đáo, cao vút và được xây dựng ở các địa điểm linh thiêng, là một trong những địa danh du lịch nổi tiếng của nhiều quốc gia châu Á.
Toàn thân xá lợi là thuật ngữ chỉ đến tình trạng các hạt xá lợi được hình thành từ toàn bộ cơ thể người. Các hạt xá lợi được hình thành từ toàn thân thường là những hạt quý giá, được coi là linh thiêng và có giá trị tín ngưỡng cao trong văn hóa Phật giáo và một số văn hóa khác.
Trái tim xá lợi là một hình tượng phổ biến trong Phật giáo, thường được miêu tả là một viên ngọc lục bảo hoặc một quả cầu pha lê trong suốt, có hình dáng giống như trái tim và được cho là có sức mạnh vô cùng lớn trong việc giúp cho người tu tập tiến tới giải thoát.
Hình ảnh trái tim xá lợi thường xuất hiện trong nhiều truyền thuyết và câu chuyện liên quan đến Phật giáo, đặc biệt là trong việc miêu tả những kỳ tích và sức mạnh phi thường của các vị thánh nhân và vị Phật.
Dựa trên nguồn gốc hình thành và xá lợi từ các bộ phận trên cơ thể, xá lợi sẽ được phân chia như sau.
Sau khi Đức Phật qua đời, nhập cõi Niết Bàn và được hỏa thiêu, Xá Lợi Phật được hình thành và chia sẻ với mọi người để thờ cúng. Xá Lợi này có khả năng phát sáng mạnh mẽ và độ cứng giống như kim cương, không bị phá hủy bởi bất kỳ điều gì.
Tuy nhiên, loại Xá Lợi này cực kỳ hiếm và chỉ xuất hiện tùy thuộc vào phúc đức của mỗi người. Nếu được chiêm ngưỡng, người ta sẽ cảm nhận được năng lượng đặc biệt, kích thước to nhỏ và màu sắc khác thường của nó.
Xá Lợi loại này xuất hiện sau khi hoả thiêu Chư Tăng và Phật Tử. Nó mang theo những đặc tính khác nhau, phụ thuộc vào đạo hạnh của từng người tu.
Ví dụ, Xá Lợi của Hòa Thượng Tuyên Hoá hay Tổ Ấn Quang có nhiều màu sắc khác nhau, trong khi Xá Lợi của Bồ Tát Thích Quảng Đức có hình dáng giống trái tim không hoại, và Xá Lợi của Tổ Huệ Năng rất cứng chắc, có thể tồn tại hàng ngàn năm mà không bị hư nát.
Tùy vào bộ phận hình thành, xá lợi được chia ra thành các loại màu sắc khác nhau.
Viên xá lợi thường được coi là biểu tượng tâm linh của đạo Phật, và được sử dụng như một phương tiện giúp tăng cường tinh thần, cải thiện tâm trạng và mang lại sự bình an, may mắn.
Theo quan niệm dân gian, việc sở hữu viên xá lợi có thể giúp đẩy lùi các tà khí, giúp đem lại may mắn trong công việc và cuộc sống, và bảo vệ sức khỏe.
Tuy nhiên, việc sử dụng viên xá lợi không nên bị coi là một cách để đổi lại kết quả hay tránh khỏi trách nhiệm của chính mình, mà cần được xem như một hình thức hỗ trợ tinh thần trong cuộc sống.
Cách thờ xá lợi thường khác nhau tùy theo từng truyền thống Phật giáo và từng địa phương. Tuy nhiên, ở một số nơi, thờ xá lợi thường bao gồm việc cúng dường, cầu nguyện, trì tụng kinh sách và thắp hương để tôn vinh Đức Phật và tạo cơ hội cho các phật tử tiếp xúc với năng lượng và tâm linh của xá lợi.
Có thể nghi thức và hình thức thờ xá lợi khác nhau nhưng tinh thần của việc thờ xá lợi là tôn kính và ca ngợi sự giác ngộ và bồ tát tương thông của Đức Phật.
Một số trường hợp được ghi nhận về hạt xá lợi có thể khiến bạn ngạc nhiên. Nếu chưa có biệt duyên ngắm nhìn xá lợi, hãy tìm hiểu về một số điển tích về xá lợi sau đây.
Tại Việt Nam, cũng có một số trường hợp tìm được xá lợi khi hỏa táng thi thể các cao tăng. Vào năm 1034, nhà vua Lý Thái Tông đã lấy những hạt xá lợi được để lại sau viên tịch của hai nhà sư Nghiêm Bảo Tính và Phạm Minh Tâm để thờ tại chùa Trường Thánh.
Hiện nay vẫn chưa có câu trả lời xá lợi có thật hay không. Tuy nhiên theo quan niệm của Phật Giáo, xá lợi là một trong những dấu hiệu cho thấy người tu hành đã đạt được trạng thái bất diệt và viên mãn, và có thể được giữ lại sau khi viên tịch. Tuy nhiên, về mặt khoa học, không có bằng chứng cụ thể nào cho thấy xá lợi có thật hoặc tồn tại về mặt vật chất.
Xá lợi của Thiền sư Thích Nhất Hạnh đã được cung thỉnh về Tổ đình Từ Hiếu (thành phố Huế).
Trên đây là những thông tin về xá lợi (xá lị) mà BachkhoaWiki muốn gửi đến bạn đọc. Hy vọng bài viết này đã hữu ích với bạn đọc. Đừng quên Like, Share để ủng hộ BachkhoaWiki tiếp tục cập nhật thêm thông tin thú vị khác.
