SWOT là gì? Định nghĩa, nguồn gốc và hướng dẫn 5 bước để phân tích SWOT hiệu quả từ A đến Z

SWOT là gì? Các bước để thực hiện SWOT? SWOT có những ưu nhược điểm nào? BachkhoaWiki sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan về chủ đề này trong bài viết sau đây. Cùng theo dõi nhé!

SWOT-la-gi

SWOT là gì?

Định nghĩa SWOT

SWOT là gì? SWOT là mô hình phân tích kinh doanh nổi tiếng dành cho mọi doanh nghiệp.

Thông qua SWOT, doanh nghiệp sẽ xác định được yếu tố trong và ngoài tổ chức, ảnh hưởng tích cực hoặc tiêu cực tới mục tiêu mà doanh nghiệp đề ra. 

SWOT-la-gi

Nếu bạn đang muốn cải thiện tình hình kinh doanh tình hình kinh doanh bằng định hướng đúng đắn và xây dựng những nền tảng phát triển vững chắc.

SWOT là gì? SWOT là tập hợp viết tắt những chữ cái đầu tiên của các từ tiếng Anh: Strengths (Điểm mạnh), Weaknesses (Điểm yếu), Opportunities (Cơ hội) và Threats (Thách thức) 

Nguồn gốc ma trận SWOT

SWOT là gì? Mô hình phân tích SWOT được cho rằng do Albert Humphrey phát triển vào những năm 1960- 1970.

Đây là kết quả của một dự án nghiên cứu do đại học Standford, Mỹ thực hiện. 

Dự án này sử dụng dữ liệu từ 500 công ty có doanh thu lớn nhất nước Mỹ (Fortune 500). Nhằm tìm ra nguyên nhân thất bại trong việc lập kế hoạch của các doanh nghiệp này.

SWOT-la-gi

Ban đầu mô hình phân tích này có tên gọi SOFT. Viết tắt của: Thỏa mãn (Satisfactory) – Điều tốt trong hiện tại, Cơ hội (Opportunity) – Điều tốt trong tương lai, Lỗi (Fault) – Điều xấu trong hiện tại; Nguy cơ (Threat) – Điều xấu trong tương lai.

Năm 1964, sau khi mô hình này được giới thiệu cho Urick và Orr tại Zurich Thuỵ Sĩ. Albert cùng các cộng sự của mình đã đổi F (Fault) thành W (Weakness) và SWOT ra đời từ đó.

Phân tích các yếu tố trong SWOT

SWOT là gì? Để bắt đầu cho một chiến lược kinh doanh. Có 4 yếu tố trong mô hình cần phân tích dưới đây:

  • Strengths (điểm mạnh): Một trong những yếu tố không thể thiếu trong mô hình đó chính là điểm mạnh. Và chắc chắn mỗi doanh nghiệp đều có thế mạnh riêng của mình. (VD như nguồn nhân lực, tài sản hữu hình, phát minh, sáng chế…)
  • Weaknesses (điểm yếu): Hầu hết doanh nghiệp sẽ có hạn chế nhất định. Nhận định điểm yếu từ đó đưa ra cách khắc phục cải tiến là một trong những vấn đề quan trọng.
    Đối với điểm yếu, bạn cũng phải có cái nhìn khách quan và chủ quan. Hơn nữa bạn cũng phải đối diện với điểm yếu để nhanh chóng đưa ra những hướng giải quyết đúng đắn và kịp thời.
  • Opportunities (cơ hội): Để có thể tìm ra cơ hội thì bạn cần phải xem xét lại điểm mạnh cũng như điểm yếu. Từ điểm mạnh khai thác thêm nhiều cơ hội cũng như từ điểm yếu thì bạn nên khắc phục và biến nó thành cơ hội.
    Để có thể tìm ra cơ hội kinh doanh cho doanh nghiệp. Bạn nên tận dụng những nhân tố như: xu hướng trong công nghệ và thị trường, sự thay đổi chính sách của chính phủ, sự thay đổi về mặt xã hội, dân số, lối sống, xu hướng khách hàng,…
  • Threats (thách thức): Hãy liệt kê những thách thức mà doanh nghiệp phải đối mặt có thể được kể đến như: đối thủ cạnh tranh mới nổi, chính sách pháp luật thay đổi hay xu hướng của người tiêu dùng. Từ đó đưa ra những thay đổi cho phù hợp với thời thế. 

SWOT-la-gi

Đối tượng nên thực hiện phân tích ma trận SWOT

Ma trận SWOT phù hợp với rất nhiều đối tượng. Cụ thể như sau:

Để đạt được kết quả khách quan và toàn diện nhất, mô hình SWOT nên được triển khai bởi một nhóm người với nhiều góc nhìn và quan điểm khác nhau. 

  • Tầng lớp lãnh đạo và đứng đầu công ty để làm cơ sở đánh giá tình hình hiện tại và xác định chiến lược sắp tới một cách hiệu quả và phù hợp hơn.
  • Quản lý, sales, dịch vụ chăm sóc khách hàng và thậm chí là bản thân khách hàng cũng nên sử dụng SWOT. Ma trận SWOT giúp gắn kết đội nhóm và khuyến khích đội ngũ nhân viên tham gia lập kế hoạch, xây dựng chiến lược kinh doanh cho công ty.
  • Đối với startup, việc phân tích SWOT là một phần trong quy trình xây dựng kế hoạch doanh nghiệp, từ đó giúp hệ thống hóa chiến lược để có khởi đầu tốt và nắm rõ định hướng trong tương lai.
  • Không chỉ với mô hình hoạt động doanh nghiệp mà phân tích SWOT nhiều khi còn áp dụng với một cá nhân hoặc dự án cụ thể.

SWOT-la-gi

Phân tích SWOT áp dụng trong những lĩnh vực nào?

SWOT là gì? Phân tích SWOT thường được áp dụng trong một số lĩnh vực cụ thể như:

  • Xây dựng kế hoạch chiến lược 
  • Nghiên cứu thế mạnh 
  • Trường hợp cần lựa chọn đưa ra quyết định phù hợp với tình hình thực tế nhất 
  • Tái cơ cấu nguồn lực tài chính, đội ngũ nhân viên, mô hình hoạt động tổ chức,..

Ví dụ về mô hình SWOT

SWOT bản thân

SWOT-la-gi

Mô hình SWOT của sinh viên

SWOT là gì? Để xây dựng mô hình SWOT của sinh viên, ta phân tích những yếu tố sau:

Điểm mạnh (Strengths) – S1: Có kinh nghiệm làm việc 1 năm trở lên.

– S2: Có bằng cấp đào tạo chuyên ngành, chứng chỉ,…

– S3: Có mối quan hệ và hoạt động theo nhóm tương đối tốt.

– S4: Dễ tiếp thu những cái mới để bổ sung và hoàn thiện những cái cũ

Điểm yếu (Weaknesses) – W1: Chưa nắm rõ bản thân có ưu điểm gì, khuyết điểm gì.

– W2: Kỹ năng giao tiếp kém, nói năng còn ấp úng, rụt rè, ngập ngừng.

– W3: Thiếu tự giác, thiếu quyết đoán, nhút nhát, giàu cảm xúc.

– W5: Giao tiếp bằng ngoại ngữ ở trình độ trung bình.

Cơ hội (Opportunities) – O1: Nâng cao trình độ học vấn.

– O2: Tích lũy nhiều kinh nghiệm.

– O3: Có sự đầu tư của những công ty nước ngoài.

– O4: Các công ty tập trung ở các vùng đông dân cư tạo việc làm cho người dân.

– O5: Phát hiện được kỹ năng tiềm ẩn của bản thân.

– O6: Tiếp xúc với cách làm việc của mọi người trong cuộc sống xung quanh bản thân.

Thách thức (Threats) – T1: Sự cạnh tranh việc làm từ những người tốt nghiệp cùng trường, cùng khóa.

– T2: Đối thủ cạnh tranh có kinh nghiệm, trình độ học vấn cao hơn.

– T3: Đối thủ cạnh tranh tìm việc làm tốt hơn mình.

– T4: Sự phát triển trong lĩnh vực mình tham gia có hạn chế, trong khi phát triển mang tính canh tranh khốc liệt.

SWOT-la-gi

Ví dụ về mô hình SWOT của doanh nghiệp

Ví dụ về mô hình SWOT của công ty sữa Vinamilk

ĐIỂM MẠNH (Strengths) ĐIỂM YẾU (Weaknesses)
  • Lịch sử hình thành lâu đời nên có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực này
  • Nhận nhiều giải thưởng cao quý tạo sự tin cậy cho người tiêu dùng
  • Dòng sản phẩm đa dạng như sữa tiệt trùng, sữa đặc, sữa chua, kem, nước ép,…
  • Hệ thống quản lý minh bạch rõ ràng, doanh thu cao
  • Có mạng lưới phân phối khổng lồ
  • Ứng dụng công nghệ tiên tiến
  • Có đội ngũ lãnh đạo chất lượng
  • Phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nước ngoài
  • Khả năng mở rộng, thâm nhập thị trường nước ngoài chưa cao
  • Doanh thu chịu ảnh hưởng bởi quá nhiều yếu tố
  • Nhiều sản phẩm vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm

CƠ HỘI (Opportunities) THÁCH THỨC(Threats)
  • Nhu cầu sữa của nhóm khách hàng tiềm năng đang ngày một tăng cao
  • Người tiêu dùng có xu hướng sử dụng sản phẩm tốt cho sức khỏe
  • Chính sách các mặt hàng sữa của Chính Phủ thay đổi
  • Mạng lưới xuất khẩu đang được mở rộng
  • Đa dạng hóa nguồn cung và mạng lưới phân phối sản phẩm trong nước
  • Cạnh tranh với các thương hiệu sữa nội địa, điển hình là TH True Milk
  • Cạnh tranh với thương hiệu quốc tế
  • Tỷ giá ngoại tệ thay đổi liên tục
  • Thói quen tiêu thụ sữa của người dùng

Ý nghĩa của việc sử dụng ma trận SWOT trong việc hoạch định

Việc phân tích Ma trận SWOT là một trong 05 bước hình thành chiến lược kinh doanh của một doanh nghiệp. 

SWOT-la-gi

SWOT là gì? Phân tích SWOT là một khâu không thể thiếu trong quá trình hoạch định chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp.

Đặc biệt là với trường hợp khi doanh nghiệp muốn phát triển. Từng bước tạo lập uy tín, thương hiệu cho mình một cách chắc chắn và bền vững. 

Phân tích SWOT có ý nghĩa giúp đánh giá một cách chủ quan các dữ liệu được sắp xếp theo định dạng SWOT dưới một trật tự logic dễ hiểu, dễ trình bày. 

Cung cấp những thông tin hữu ích cho việc kết nối các nguồn lực và khả năng của doanh nghiệp với môi trường cạnh tranh mà doanh nghiệp hoạt động

Ưu điểm và nhược điểm của phân tích SWOT 

Ưu điểm

  • Không mất chi phí: Đây là hành trình phân tích mà bất cứ ai làm kinh doanh cũng có thể được hoàn thành một cách hợp lý, và do đó không đòi hỏi sự tham gia của những người có chuyên môn hoặc tư vấn.
  • Kết quả quan trọng: Kết quả này lý tưởng cho một công ty để tối đa hóa điểm mạnh và giảm các điểm yếu để các doanh nghiệp có thể tận dụng các cơ hội được liệt kê ở trên, vượt qua các mối rủi ro đã được xác định trước.
  • Ý tưởng mới: Bằng việc xem xét các vấn đề xuất hiện trong các cột và phân tích.
    SWOT không chỉ giúp nâng cao nhận thức về những thuận lợi (và bất lợi) tiềm năng và các mối đe dọa mà có thể giúp chúng ta phản ứng với kết quả tốt hơn trong tương lai, các chiến lược để chuẩn bị khi gặp rủi ro.

SWOT-la-gi

Nhược điểm

  • Kết quả phân tích không chuyên sâu: Thường thì phân tích SWOT khá đơn giản, nó thường không đưa ra đánh giá rõ ràng.
    Nếu doanh nghiệp chỉ tập trung vào việc lập dự án dựa trên phân tích SWOT thì chưa đủ toàn diện để đánh giá, định hướng mục đích nào cả.
  • Cần thêm số liệu nghiên cứu bổ sung cần thiết: Để phân tích SWOT thành công, bạn cần nhiều hơn một danh sách các ưu điểm, nhược điểm, cơ hội và thách thức.
  • Phân tích chủ quan: Phân tích dữ liệu SWOT có thể là một phản ánh chủ quan do các cá nhân phân tích.
    Ngoài ra, dữ liệu đầu vào cho phân tích SWOT cũng có thể bị lỗi thời khá nhanh.

SWOT-la-gi

Các bước phân tích SWOT trong kinh doanh

5 BƯỚC PHÂN TÍCH SWOT HIỆU QUẢ

Bước 1: Thu thập thông tin từ đúng đối tượng
  • Phân tích SWOT từ nhiều nguồn thông tin khác nhau, bao gồm cả luồng bên trong và luồng bên ngoài doanh nghiệp sẽ càng giúp cho bản phân tích SWOT trở nên chính xác và có giá trị tốt nhất.

 

 

Bước 2: Tổ chức một buổi BrainStorm
  • Hãy tập hợp tất cả những người có liên quan và tổ chức một buổi brainstorm. 
  • Bạn có thể liệt kê điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và mối đe dọa với nhau và thảo luận chung trong cuộc họp
Bước 3: Lấp đầy các khoảng trống  

  • Bạn nên yêu cầu mọi người trong nhóm chọn ra ba mẫu ý kiến hàng đầu cho mỗi danh mục. Nhiều khả năng, một mẫu chung nhất sẽ xuất hiện sẽ cho bạn thấy những gì cần tập trung vào.
Bước 4: Thu hẹp lại danh sách đã tổng hợp  

  • Bạn có thể thu hẹp danh sách của mình dựa trên hai cân nhắc: Mức độ phù hợp của yếu tố và khả năng xảy ra yếu tố.
Bước 5: Lên chiến lược cụ thể
  • Đối với mỗi mục trong danh sách cuối cùng của bạn, bạn nên phát triển 1 chiến lược hành động cụ thể để khai thác các lợi thế và cơ hội, và để đối phó với những điểm yếu và mối đe dọa. 

SWOT-la-gi

Xem thêm:

BachkhoaWiki vừa gửi đến bạn những thông tin trả lời cho câu hỏi SWOT là gì? Hy vọng bạn đã tự tìm được câu trả lời xoay quanh chủ đề SWOT là gì? Cảm ơn bạn đã theo dõi. Đừng quên like, share và ủng hộ các bài viết khác của BachkhoaWiki nhé!